Wanneer is het Sint maarten 2024
Sint-Maarten 2025. Te doen op dinsdag 11 november
Sint-Maarten
Op 11 november - vaak de avond ervoor - wordt in sommige streken, zowel in
Vlaanderen als in Nederland de naamdag van Sint-Maarten gevierd. In Limburg,
Noord-Holland en Groningen werd in 1997 vastgesteld, dat in deze provincies de
Sint Maartenviering nog vrij actueel was. In de provincies Friesland, Drenthe en
Noord-Brabant bleek een vermeerdering van vieringen te zijn waargenomen. In
mindere mate wordt Sint Maarten gevierd in Utrecht, Zuid-Holland en Zeeland. Ook
in Overijssel wordt het feest gevierd. In Nederland wordt het Sint-Maartenfeest
niet alleen door katholieken maar ook door protestanten en ongelovigen gevierd,
meestal zonder achterliggende katholieke gedachten; het is er zo bekend dat er
"satirische liedjes" de ronde doen. In België is de traditie nog in leven in
West-Vlaanderen (Ieper) en de streek rond Aalst.
Lampiontocht
De kinderen houden een lampionnenoptocht en gaan van huis naar huis om er een
lied te zingen en met snoep, fruit of geld beloond te worden. Een uitgeholde
voederbiet met daarin een kaarsje dient vaak als lampion. Dat er een verband
bestaat met Halloween ligt voor de hand, maar er zijn weinig wetenschappelijke
bronnen te vinden. De Sint-Maarten-viering mag dan wel een christelijke naam
dragen, maar Frazer, in The Golden Bough, verwijst naar een heidense oorsprong:
het ronddragen van het (heilige) vuur zou een voor-christelijk
vruchtbaarheidsritueel zijn, en is wijdverspreid over West-Europa.
In Nederlands Limburg loopt men oorspronkelijk niet van huis naar huis, maar
verzamelt men in de kerk waar het verhaal van Sint-Maarten verteld wordt.
Vervolgens loopt men in een lampionnenoptocht naar een groot vuur (een
zogenoemde troshoop) waar 'de arme man' van het vertelde verhaal zich kan
warmen. De kinderen krijgen traditioneel een oliebol uitgereikt. Met de komst
van niet-Limburgers naar de streek en de invloed van Halloween, komt het echter
vaker voor dat kinderen buiten de viering om van huis naar huis gaan om een lied
te zingen en beloond te worden. De Sint-Maarten viering wordt meestal de vrijdag
of zaterdag voor de 11e november gevierd om geen overlap te creeëren met de
start van het carnavalsseizoen (de 11e van de 11e).
Vroeger gingen de kinderen uit het dorp met lampions (gemaakt van uitgeholde
bieten) in een optocht naar een weiland. Daar brandde een vuur die de functie
had het vee en de akkers te reinigen en te beschermen tegen de ziekten de
komende winter (vergelijkbaar met het midwintervuur). Bij het vuur werd
gedronken en in Limburg werden koeken (bookeskook) gegeten (nu oliebollen) van
boekwijtmeel.
Op 11 november zelf krijgen de meeste kinderen nog meer lekkernijen en
speelgoed.